Milionska odšteta za firmu bez zaposlenih i blokiranim računima: Viaduct iz Portoroža dobija 110 miliona KM

 - Slovenačka kompanija Viaduct iz Portoroža, većinski vlasnik firme "HES Vrbas" iz Banje Luke, naplatit će od Republike Srpske najmanje 110 miliona KM na osnovu sudske presude, i to uz svakodnevni rast iznosa zbog kamata. Iako je firma godinama imala blokirane račune i nijednog zaposlenog, ostvarila je ogromnu dobit zahvaljujući raskinutom ugovoru o izgradnji hidroelektrana na Vrbasu.

BANJA LUKA, 16. aprila - Podsjećamo, Viaduct je imao 97% udjela u firmi "HES Vrbas", koja je 2004. godine sklopila ugovor s Vladom RS-a o izgradnji dvije hidroelektrane, vrijedne oko 165 miliona eura. Projekat nikada nije realizovan jer je, prema sudskim nalazima, Vlada RS prekršila ugovor, što je dovelo do milionske odštete.

Kompanija bez referenci za projekte ove veličine

Iako je Viaduct trebalo da bude nosilac ogromnog energetskog projekta, njihova internet stranica tada je navodila reference uglavnom vezane za izgradnju kuća i vikendica, a ne velikih infrastrukturnih objekata. Usto, firma nije imala potrebnu finansijsku sigurnost – kao garanciju za projekat priložili su svega nešto više od milion eura, dok su prateći troškovi poput eksproprijacije zemljišta i izmještanja puteva iznosili znatno više (ukupno gotovo 20 miliona eura).

Blokirani računi i nula zaposlenih

Dokumenti iz Slovenije i BiH pokazuju da su računi firme Viaduct višestruko blokirani. Najduže je trajala blokada računa u Deželnoj banci Slovenije – gotovo četiri godine, počev od 2012. godine. Ranije blokade desile su se i 2007. u Banci Koper te Novoj ljubljanskoj banci.

Finansijski izvještaji pokazuju i druge zabrinjavajuće pokazatelje: firma je od 2010. godine bez ijednog zaposlenog, a prihodi su bili minimalni, čak nula u 2014. godini, iako su u bilansima vođeni kapitali od oko 22 miliona eura.

Sumnjive vlasničke promjene

Firma "HES Vrbas" osnovana je 2004. godine, uz dominaciju Viaducta s 99% udjela. U dokumentima Vlade RS iz 2006. stoji da je firma, uz saglasnost Komisije za koncesije, prenijela 79% prava i beneficija na njemačku kompaniju radi osiguranja finansiranja. Ipak, kasnije promjene u vlasničkoj strukturi pokazale su da Viaduct i dalje ima dominantan udio od 97%, dok su mali udjeli ostali kod Dragana Gligorića i firme "Građevinar" iz Kraljeva.

Još jedan zanimljiv podatak jeste da je "HES Vrbasu" račun blokiran već 18. jula 2005. godine, manje od osam mjeseci nakon potpisivanja koncesionog ugovora s Vladom RS.

Političke veze i spekulacije

Cijeli slučaj dodatno je zaintrigirao javnost zbog spekulacija o mogućim političkim vezama. Godinama se u medijima pominjalo da je porodica tadašnjeg predsjednika Milorada Dodika često boravila u Portorožu, gdje se nalazio i Viaduct. Pojavile su se i špekulacije da porodica posjeduje nekretninu u tom slovenačkom ljetovalištu, ali te informacije nikada nisu zvanično potvrđene.